6th installment of Namo Shetkari महाराष्ट्र शासनाने राज्यातील शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सुरक्षितेसाठी “नमो शेतकरी महा सन्माननिधी योजना” राबविली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना थेट त्यांच्या बँक खात्यामध्ये आर्थिक मदत पाठविली जाते. सध्या या योजनेच्या सहाव्या हप्त्याच्या वितरणाबाबत शेतकऱ्यांमध्ये प्रश्न निर्माण झाले आहेत.
सहाव्या हप्त्याची घोषणा आणि प्रत्यक्ष स्थिती
महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी २९ मार्च २०२५ पासून सहाव्या हप्त्याचे वितरण सुरू होईल अशी घोषणा केली होती. त्यांनी सोशल मीडियावर जाहीर केले होते की या हप्त्यासाठी शासनाने २९६९ कोटी रुपयांची तरतूद केली असून सुमारे ९३.५ लाख शेतकरी कुटुंबांना या निधीचा लाभ होणार आहे.
परंतु २२ एप्रिल २०२५ पर्यंत अनेक शेतकऱ्यांच्या खात्यात अद्याप हा निधी जमा झालेला नाही. २९, ३० आणि ३१ मार्च या तीनही दिवसांमध्ये बहुतांश शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे जमा न झाल्याने त्यांच्यामध्ये नाराजी पसरली आहे. विशेषतः जे शेतकरी या हप्त्यावर अवलंबून होते, त्यांना मोठी निराशा झाली आहे.
विलंबाची कारणे
योजनेच्या वितरणात झालेल्या विलंबाबाबत अनेक कारणे समोर येत आहेत:
- आर्थिक वर्षाचा शेवट: मार्च महिना हा आर्थिक वर्षाचा शेवटचा महिना असल्याने बँकांवर अतिरिक्त कामाचा भार असतो. ३१ मार्चला आर्थिक वर्ष संपत असल्याने बँकांमध्ये अनेक व्यवहार एकाच वेळी केले जातात, ज्यामुळे प्रक्रियेत विलंब होऊ शकतो.
- तांत्रिक अडचणी: कृषीमंत्री माणिकराव कोकाटे यांनी स्पष्टीकरण देताना सांगितले की काही तांत्रिक अडचणींमुळे पैसे वितरणात विलंब झाला असावा. त्यांनी असेही सांगितले की आतापर्यंत ९५ लाख शेतकऱ्यांना १९६१ कोटी रुपये दिले गेले आहेत.
- प्रशासकीय प्रक्रिया: शासकीय योजनांमध्ये निधी वितरणाची प्रक्रिया अनेकदा लांबणारी असते. विशेषत: अशा मोठ्या अर्थसंकल्पीय तरतुदींमध्ये विविध पातळ्यांवर मंजुरी आणि प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते.
शासनाचे आश्वासन
कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, एप्रिल महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात सर्व पात्र शेतकऱ्यांच्या खात्यात निधी जमा होण्याची प्रक्रिया पूर्ण होईल असे आश्वासन दिले आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, प्रक्रियेत विलंब झाला असला तरी, निधी वितरणाची प्रक्रिया सुरू आहे आणि लवकरच सर्व लाभार्थ्यांना त्यांचा हप्ता मिळेल.
शासनाने सर्व शेतकऱ्यांना धीर धरण्याचे आवाहन केले आहे आणि सांगितले आहे की त्यांनी आपले बँक खाते नियमितपणे तपासत रहावे.
शेतकऱ्यांच्या प्रतिक्रिया
अनेक शेतकऱ्यांनी सोशल मीडियावर आपली नाराजी व्यक्त केली आहे. विशेषत: जे शेतकरी खरीप हंगामाच्या तयारीसाठी या निधीवर अवलंबून होते, त्यांना अधिक निराशा झाली आहे. काही शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे की जेव्हा सरकारने तारीख जाहीर केली होती, तेव्हा वेळेवर पैसे मिळणे अपेक्षित होते.
दुसरीकडे, काही शेतकऱ्यांनी या विलंबाबद्दल समज दाखवली आहे आणि शासनाकडून आश्वासन मिळाल्यानंतर ते आशावादी झाले आहेत.
योजनेचे महत्व
“नमो शेतकरी महा सन्माननिधी योजना” ही महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्वपूर्ण योजना आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना दिली जाणारी आर्थिक मदत त्यांच्या रोजच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी आणि शेतीसाठी लागणाऱ्या खर्चासाठी उपयोगी पडते. विशेषतः छोटे आणि सीमांत शेतकरी या योजनेवर अधिक अवलंबून असतात.
“नमो शेतकरी महा सन्माननिधी योजना” अंतर्गत सहाव्या हप्त्याच्या वितरणात विलंब झाला असला तरी, शासनाने लवकरच निधी वितरणाचे आश्वासन दिले आहे. शेतकऱ्यांनी धीर धरावा आणि आपले बँक खाते नियमितपणे तपासत रहावे. शासकीय योजनांमध्ये काही वेळा विलंब होऊ शकतो, परंतु अखेरीस निधी लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतो. जर एप्रिल महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात देखील निधी प्राप्त न झाल्यास, शेतकऱ्यांनी स्थानिक कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधून माहिती घेणे योग्य ठरेल.
पाठकांसाठी विशेष सूचना: सदर लेखामध्ये दिलेली माहिती ही इंटरनेटवर उपलब्ध असलेल्या स्त्रोतांवरून घेतली आहे. वाचकांनी कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी स्वतः पूर्ण चौकशी करावी. योजनेच्या अद्ययावत माहितीसाठी अधिकृत शासकीय वेबसाइट किंवा स्थानिक कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधावा. लेखात नमूद केलेल्या तारखा आणि आकडेवारी यामध्ये बदल झाले असू शकतात. शेतकऱ्यांनी शासनाच्या अधिकृत माहितीचा आधार घेऊन पुढील निर्णय घ्यावेत.
